Autisme Spectrum Stoornissen en hoogbegaafdheid


Autisme is de verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op het gebied van sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken, bewegen en handelen, in de zintuiglijke prikkelverwerking en op het gebied van filteren en integreren van informatie. Daarnaast ervaren mensen met autisme ook vaak problemen met uitvoerend handelen met name op het gebied van plannen en organiseren.

Bij veel hoogbegaafde kinderen die slecht in hun vel zitten zie ik verschijnselen van autisme (of andere nevendiagnoses) de kop op steken. Het is goed om met kennis van zaken te kijken of er alleen maar sprake is van autistisch gedrag of dat er onderliggende problemen spelen.

Problemen op het gebied van sociale interactie hangen vaak samen met:

  • problemen met het invoelen in andere personen
  • moeite met het voorspellen van wat er gaat gebeuren en het inschatten van situaties
  • moeite met het herkennen en uiten van gevoelens

Problemen in het dagelijks leven komen door:

  • het waarnemen van de omgeving in delen in plaats van het grotere plaatje
    • hierdoor ontstaat veel miscommunicatie
    • dit kost veel energie en levert veel stress op
    • er ontstaat vertraging, omdat het kind eerst moet puzzelen op de kern van het plaatje
  • moeite om de samenhang te zien in verschillende situaties
  • moeite met het voorspellen van situaties, omdat situaties altijd net een beetje anders zijn
  • moeite met het onderscheiden van hoofd en bijzaken
  • aanwijzingen letterlijk nemen ipv figuurlijk
  • een verhoogde sensitiviteit
  • problemen met executieve vaardigheden

Als duidelijk is waar het autistische gedrag vandaan komt, kunnen we het kind en de omgeving handvatten geven om hier mee om te gaan.