Hoogbegaafd: de sociaal-emotionele ontwikkeling
Hoogbegaafde kinderen krijgen al snel het stempel dat zij sociaal-emotioneel achter lopen.
De term sociaal-emotioneel vind ik ongelukkig gekozen.
Sociaal staat voor de omgang met anderen en emotioneel over het omgaan met emoties van jezelf. Ik vind het belangrijk om deze twee termen dus los te koppelen!
De intellectuele ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen loopt voor op leeftijdgenoten. Hierdoor vinden ze op intellectueel vlak vaker aansluiting bij oudere kinderen.
Maar ze ontwikkelen zich meestal niet op alle vlakken even snel. In omgang met oudere kinderen zullen dus soms relatief kinderlijk reageren. Tevens zullen ze van deze oudere kinderen weer ander sociaal gedrag aanleren.
In omgang met leeftijdgenoten zie je vaak problemen omdat de kinderen elkaar dan niet begrijpen. Ze kunnen elkaar niet vinden op intellectueel vlak, maar sociaal wordt het steeds moeilijker.
Het is duidelijk dat hierdoor hoogbegaafde kinderen vaak opvallen. Vaak hebben ze andere interesses en bezigheden dan hun leeftijdsgenootjes, waardoor aansluiting moeilijk kan zijn.
Frank van 4 vraagt driemaal om het lila autootje en krijgt uiteindelijk van zijn klasgenootje een rode auto… Frank kan toch niet weten dat hij wel weet wat voor kleur lila is en andere kinderen niet?
Is het dan raar dat Frank het op een gegeven moment opgeeft om samen te spelen?
Vaak zien we ook dat hoogbegaafde kinderen zich proberen aan te passen aan de situatie en dat ze dus proberen het gedrag van hun niet-hoogbegaafde klasgenootjes te kopiëren. Dit is niet gemakkelijk, dus dat lukt niet volledig; ze moeten blijven nadenken bij wat ze doen, waardoor ze toch ‘anders’ doen.
Julia (5 jaar) plant haar afspraakjes ver vooruit, ze weet precies wie er wanneer naar zwemles en de opvang moet en houdt daar rekening mee. Maar andere kleuters zijn de afspraken allang weer vergeten. Julia is echt heel erg teleurgesteld en begrijpt er niets van.
De emotionele ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen wijkt vaak af van de ontwikkeling van hun leeftijdsgenoten.
Omdat deze kinderen vaak verder zijn in hun begripsvermogen, zijn zij vaak al jong bezig met onderwerpen als oorlog en de dood. Aan de andere kant zijn zij nog jong en kunnen zij de kennis nog niet geheel bevatten en overzien. Hierdoor worden zij onzeker en bang.
Hoogbegaafde kinderen leren over het algemeen gemakkelijk nieuwe dingen aan. Echter, door een gebrek aan faal-ervaringen leren deze kinderen niet door te zetten bij tegenslag en geven ze snel op. Ook hier kun je emotioneel jong gedrag tegenkomen.