Kenmerken

De kenmerken van hoogbegaafdheid:

Er bestaan veel opsommingen van de kenmerken van hoogbegaafdheid. Omdat deze lijstjes soms onuitputtelijk lijken en breed te interpreteren zijn, worden hier de kenmerken genoemd volgens twee bekende specialisten in hoogbegaafdheid:

foto stoelen web
Hoeveel stoelen passen op elkaar?

Prof. dr. Franz Mönks (oprichter van het Centrum voor Begaafdheidsonderzoek (CBO) in Nijmegen en Antwerpen) benoemt als kenmerken van hoogbegaafdheid:
• Grote nieuwsgierigheid en leergierigheid (heel veel waarom-vragen)
• Veel energie
• Zich met meerdere taken tegelijk bezig kunnen houden
• Buitengewoon goed geheugen
• Breed scala van interesses
• Bijzonder gevoel voor humor
• Hoge mate van empathie en betrokkenheid
• Denken in veel gevallen al op buitengewoon jonge leeftijd (bijvoorbeeld drie jaar oud) na over de zin van het leven
• Het veel lezen en verzamelen van informatie
• Veel feitenkennis, grote algemene ontwikkeling
• Opvallend taalgebruik

Dr. Tessa Kieboom (directeur van het CBO in Antwerpen) benoemt als kenmerken van hoogbegaafdheid:
• Een snelle taalontwikkeling die al opvalt op jonge leeftijd (4-6 jaar)
• Wiskundig inzicht dat al op jonge leeftijd merkbaar is (4-6 jaar)
• Een goed ontwikkeld geheugen
• Een sterk concentratievermogen dat hoogbegaafden in staat stelt om meerdere dingen tegelijk te doen
• Interesse in complexe onderwerpen op vroege leeftijd
• Perfectionisme en het (kunnen) stellen van hoge verwachtingen aan zichzelf. Dat betekent niet dat hoogbegaafden perfecte studenten zijn, wel dat zij hoge verwachtingen (kunnen) stellen aan prestaties die zij zelf belangrijk vinden. Dit kan leiden tot grote faalangst, wanneer ze niet kunnen voldoen aan de eisen die ze aan zichzelf stellen.
• Een kritische instelling tegenover volwassenen (leraren inbegrepen). Vaak zijn hoogbegaafde kinderen niet in staat om die kritiek op een goede manier te verpakken en over te brengen, waardoor het ‘brutaal’ over kan komen.
• Sommige hoogbegaafden zijn ook hoogsensitief. Zij nemen dan bijvoorbeeld bepaalde (subtiele) nuances waar in de lichaamstaal van anderen of ze zijn zeer gevoelig voor bepaalde textielsoorten of geluiden. Deze hoogsensitiviteit kan leiden tot een verschil tussen wat de hoogbegaafde kan begrijpen en wat het emotioneel kan verwerken, en dat kan leiden tot angstgevoelens. Dit zou het dagelijks functioneren van een hoogbegaafde kunnen belemmeren.

Ik wil daar zelf nog aan toevoegen:
De behoefte aan autonomie, de meeste hoogbegaafden willen graag dingen zelf kunnen bepalen.

Ik zal op deze website steeds de term hoogbegaafd gebruiken. Mijn idee hierbij is dat de meeste kinderen met een IQ van boven de 130 hoogbegaafd zijn, al laten ze hun creativiteit en hun doorzettingsvermogen niet altijd meer zien.

Mama beantwoordt voortdurend alle vragen; waarom is de aarde rond? Hoe ben ik uit jouw buik gekomen? Waarom moet ik naar school? Waarom moet ik rechts fietsen? Mama wordt gebruikt als een wandelende Google.

Papa: Je mag bij opa en oma op de flat logeren. Marije, net 4 jaar: “Maar papa, toch niet OP de flat?”

Joris, 4 jaar: Ik vind het niet leuk dat ik besta, want nu weet ik ook dat ik dood ga…”